5 dấu hiệu giúp cảnh báo đột quỵ sớm – Nhận biết kịp thời để bảo vệ tính mạng

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật vĩnh viễn trên toàn thế giới. Điều nguy hiểm ở đột quỵ là diễn tiến rất nhanh, có thể cướp đi sinh mạng chỉ trong vài giờ, hoặc để lại di chứng nặng nề nếu không được cấp cứu kịp thời. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, đột quỵ thường có những dấu hiệu cảnh báo sớm mà nếu phát hiện kịp thời, khả năng cứu sống và phục hồi sẽ cao hơn rất nhiều.

1. Méo miệng, tê yếu một bên mặt hoặc tay chân

Đây là dấu hiệu phổ biến và dễ nhận biết nhất của đột quỵ. Người bệnh có thể đột ngột cảm thấy:

• Tê, yếu hoặc liệt một bên mặt, thường khiến miệng bị lệch, khó cười đều
• Tê bì hoặc mất sức một bên tay hoặc chân
• Cảm giác nặng nề, khó nhấc chân tay dù không bị chấn thương

Cách kiểm tra nhanh tại nhà là yêu cầu người nghi bị đột quỵ cười. Nếu một bên mép không nâng lên, bị xệ xuống, cần gọi cấp cứu ngay.

2. Nói ngọng, khó nói, khó hiểu lời

Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến vùng não kiểm soát ngôn ngữ, khiến người bệnh:

• Nói ngọng đột ngột, phát âm không rõ
• Khó diễn đạt suy nghĩ thành lời
• Không hiểu người khác đang nói gì

Bạn có thể kiểm tra bằng cách: yêu cầu bệnh nhân nói một câu đơn giản, nếu người đó nói chậm, líu lưỡi, ngắt quãng, cần đưa đi cấp cứu khẩn cấp.

3. Đột ngột choáng váng, mất thăng bằng hoặc chóng mặt dữ dội

Một trong những dấu hiệu ít người để ý là mất thăng bằng, choáng váng đột ngột kèm theo:

• Chóng mặt dữ dội, cảm giác quay cuồng
• Đi lại loạng choạng, không vững
• Không thể phối hợp động tác, té ngã

Đặc biệt nếu triệu chứng xảy ra cùng với yếu nửa người hoặc nói ngọng, khả năng cao là cơn đột quỵ sắp xảy ra.

4. Đau đầu dữ dội bất thường

Nếu bạn hoặc người thân bỗng dưng bị đau đầu dữ dội, khác với các cơn đau đầu thông thường, đặc biệt kèm theo:

• Nôn mửa không rõ lý do
• Mất ý thức thoáng qua
• Nhìn mờ, nhìn đôi

Đây có thể là dấu hiệu của xuất huyết não – một dạng đột quỵ nguy hiểm, cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay lập tức.

5. Thị lực thay đổi đột ngột

Một số trường hợp đột quỵ gây ảnh hưởng đến thị giác, biểu hiện qua:

• Mờ mắt, mất thị lực một bên mắt đột ngột
• Nhìn đôi, hoa mắt, không thể đọc được chữ
• Cảm giác như có “màn sương” che trước mắt

Những thay đổi này có thể xảy ra chỉ trong vài phút nhưng là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ thiếu máu não vùng sau – khu vực liên quan đến thị lực và thăng bằng.

Thời gian vàng để can thiệp đột quỵ là trong vòng 3 – 6 tiếng từ khi có dấu hiệu đầu tiên. Càng chậm trễ, nguy cơ tử vong hoặc sống đời thực vật càng cao.

Đột quỵ là tình trạng nguy hiểm, diễn tiến nhanh nhưng hoàn toàn có thể được phát hiện sớm nếu chúng ta lắng nghe cơ thể và chú ý đến các dấu hiệu bất thường. Việc nhận biết và hành động đúng lúc có thể cứu sống bản thân hoặc người thân yêu của bạn.

Nếu bạn thấy xuất hiện một trong các dấu hiệu kể trên – dù chỉ thoáng qua – đừng chần chừ. Hãy gọi cấp cứu ngay hoặc đến cơ sở y tế gần nhất, bởi vài phút chậm trễ có thể đánh đổi bằng cả mạng sống.