Đã bao lâu rồi bạn chưa tẩy giun?

Bạn có nhớ lần cuối cùng mình tẩy giun là khi nào không? Nếu đã lâu rồi bạn chưa nghĩ đến việc này, thì rất có thể bên trong cơ thể bạn đang tồn tại những “vị khách không mời” gây hại cho sức khỏe. Giun sán không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng khác. Vậy tại sao chúng ta cần tẩy giun định kỳ? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này!

1. Giun sán – Mối nguy hại thầm lặng trong cơ thể

Giun sán là những ký sinh trùng sống trong đường ruột con người, chủ yếu lây qua đường tiêu hóa khi ăn phải thực phẩm hoặc nước uống nhiễm trứng giun. Một số loại giun phổ biến như giun đũa, giun kim, giun móc,… có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng:

• Gây suy dinh dưỡng do giun sán hút các chất dinh dưỡng cần thiết mà cơ thể nạp vào thông qua ăn uống.
• Gây tình trạng thiếu máu, thiếu sắt và đạm: Do giun sán hút máu và ăn cả các mô cơ thể vật chủ để sống.
• Gây ra mờ mắt, bệnh quáng gà, giảm khả năng miễn dịch vì giun sán làm cơ thể thiếu hụt vitamin A.
• Gây ra các bệnh đường tiêu hóa, cản trở khả năng hấp thụ dinh dưỡng, đau thắt bụng, gây tiêu chảy và kiết lỵ khi cơ thể nhiễm giun tóc
• Khiến người bệnh ngứa ngáy khó chịu, stress, mất ngủ do giun gây ngứa dữ dội trên da và tình trạng thường tồi tệ hơn vào ban đêm.

2. Tại sao cần tẩy giun định kỳ?

Việc tẩy giun không chỉ giúp loại bỏ giun sán trong cơ thể mà còn mang lại nhiều lợi ích quan trọng:

• Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa: giảm tình trạng đầy bụng, khó tiêu, giúp hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn
• Tăng cường sức khỏe tổng thể: khi không còn giun sán “tranh giành” chất dinh dưỡng, cơ thể sẽ khỏe mạnh, da dẻ hồng hào hơn
• Ngăn ngừa lây nhiễm cho người thân: giun sán có thể lây lan qua trứng giun bám trên tay, quần áo, vật dụng sinh hoạt chung. Nếu bạn không tẩy giun định kỳ, nguy cơ lây nhiễm cho gia đình rất cao
• Phòng tránh các biến chứng nguy hiểm: tẩy giun giúp giảm nguy cơ giun phát triển quá mức và gây ra các biến chứng nặng nề

3. Bao lâu thì nên tẩy giun một lần?

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tẩy giun được khuyến nghị sử dụng ở mọi lứa tuổi từ 12 tháng trở lên. Tần suất tẩy giun theo khuyến cáo như sau:

Trẻ em

• Tẩy giun 1 lần/năm hoặc 2 lần/năm cho trẻ em từ 12 – 23 tháng; trẻ tiền học đường từ 1 – 4 tuổi; trẻ học đường từ 5 – 12 tuổi (có thể tới 14 tuổi) ở vùng nhiễm giun sán ở trẻ em lớn hơn 20%.
• Tần suất sử dụng 2 lần/năm được khuyến cáo cho vùng có khả năng nhiễm giun sán ở trẻ em lớn hơn 50%.
• Liều dùng cho trẻ em dưới 24 tháng là Albendazole 200mg/lần.
• Liều cho các đối tượng khác là Albendazole (Zentel) 400mg/lần và Mebendazole (Fugacar) 500mg/lần.

Nữ giới không mang thai và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ

• Tẩy giun 1 lần/năm hoặc 2 lần/năm cho nữ giới tuổi thanh niên và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ ở nơi có khả năng nhiễm giun sán lớn hơn 20%.
• Tần suất 2 lần/năm cho các vùng có khả năng nhiễm giun sán lớn hơn 50%.
• 1 liều dùng là Albendazole 400mg/lần và Mebendazole 500mg/lần.

Phụ nữ mang thai

• Tẩy giun liều duy nhất sau quý 1 của thai kỳ tại vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán hoặc Trichiura (giun tóc) lớn hơn 20% hoặc tại nơi có nguy cơ thiếu máu ở phụ nữ mang thai lớn hơn 20%.
• Sử dụng liều duy nhất Albendazole 400mg và Mebendazole 500mg.

Các đối tượng khác

• Tẩy giun hàng năm định kỳ hoặc 2 năm 1 lần.
• Liều khuyên dùng là Albendazole 400mg và Mebendazole 500mg.

4. Chọn thuốc tẩy giun phù hợp

Trên thị trường hiện nay có 3 nhóm thuốc được sử dụng để tẩy giun đó là Albendazole, Mebendazole và Pyrantel pamoat. Trong đó:

Nhóm Albendazol

• Nhóm Albendazol giúp tiêu diệt ấu trùng, giun trưởng thành, trứng, điều trị sán dải heo, sán dải bò. 
• Người bị suy gan, phụ nữ có thai và cho con bú, có bệnh máu, bệnh tủy xương không nên sử dụng.
• Có thể gây ra tác dụng phụ như choáng váng, đau đầu, nôn ói…
• Cách sử dụng: Người lớn sử dụng 400mg chỉ uống duy nhất 1 liều trong 1 ngày, có thể điều trị lại tiếp sau 3 tuần. Trẻ em sử dụng 200mg, uống trong 1 ngày 1 liều duy nhất, sau 3 tuần tiếp có thể dùng thêm 5mg trong 3 ngày nếu bị giun lươn. 

Nhóm Pyrantel pamoat

• Thuốc trị giun sán này hoạt động thông qua việc làm tê liệt thần kinh các loại giun. Sau đó giun sẽ được thải ra ngoài qua phân. Pyrantel có tác động lên giun chưa trưởng thành còn đối với trứng và ấu trùng giun thì không có tác dụng.
• Trẻ dưới 2 tuổi, phụ nữ đang cho con bú, phụ nữ mang thai 2 tháng đầu, người bệnh gan không được sử dụng.
• Tác dụng phụ có thể gặp đó là choáng váng, tăng nhẹ men gan.
• Cách dùng: Có thể uống vào lúc no hoặc đói, chỉ sử dụng 10mg/kg cho một liều duy nhất/ngày.

Nhóm Mebendazol

• Đây là nhóm thuốc làm rối loạn chức năng tiêu hóa, khiến giun tự tiêu hủy do không có năng lượng hoạt động.
• Phụ nữ mang thai và đang cho con bú thì không được sử dụng.
• Có thể xảy ra tác dụng phụ như: Có thể gây tổn hại gan và suy tủy nếu dùng liều cao, tiêu chảy, đau dạ dày, chóng mặt, nổi mề đay.
• Cách dùng: Sử dụng 100mg trong một ngày trong một lần duy nhất hoặc 100mg chia làm 2 lần sáng và tối.

5. Biện pháp phòng tránh giun sán hiệu quả

Bên cạnh việc tẩy giun định kỳ, bạn cũng cần thực hiện các biện pháp phòng tránh giun sán để giảm nguy cơ tái nhiễm:

• Giữ vệ sinh cá nhân: rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Cắt móng tay ngắn, không cắn móng tay
• Ăn chín, uống sôi: hạn chế ăn đồ sống như gỏi, tiết canh, rau sống chưa rửa sạch
• Vệ sinh nhà cửa, chăn màn thường xuyên: giặt chăn ga, quần áo định kỳ để loại bỏ trứng giun
• Tẩy giun cho cả gia đình cùng lúc: nếu một người nhiễm giun, rất có thể những thành viên khác cũng có nguy cơ, vì vậy nên tẩy giun đồng loạt

Tẩy giun là một thói quen đơn giản nhưng lại rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Nếu đã lâu rồi bạn chưa tẩy giun, hãy dành chút thời gian để làm điều này ngay hôm nay! Đừng quên kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và giữ vệ sinh tốt để ngăn ngừa giun sán quay trở lại.